Posted by tinh (98..168.131) on June 19, 2023 at 19:02:03:
In Reply to: Re: Ý Trời posted by Phù Vân on June 19, 2023 at 17:47:00:
Bâng quơ đôi khi cũng có lợi chứ bộ :D
Thanks for đưa ra những trích đoạn trg lịch sử Do Thái Giáo về luật cho phép ăn gì cũng như cấm ăn gì
tui có google tìm coi thêm để hiểu vì sao và vì sao ...
cụ thể theo:
Sách Lê Vi chương 11 (bản dịch từ nguồn https://augustino.net/kinh-thanh-cuu-uoc/sach-le-vi/11/) để đọc tiếng Việt cho dễ hiểu. Phía dưới có bản tiếng Anh cho ai khg hiểu được tiếng Việt, hoặc muốn đối chứng xem dịch có đúng nghĩa khg)
Chương 11
III. LUẬT LIÊN QUAN ĐẾN CÁI THANH SẠCH VÀ CÁI Ô UẾ
Loài vật thanh sạch và loài vật ô uế
a. Loài vật sống trên đất (Đnl 14,3-8)
1 ĐỨC CHÚA phán với ông Mô-sê và ông A-ha-ron và bảo các ông rằng:
2 “Hăy nói với con cái Ít-ra-en: Trong tất cả các loài vật sống trên đất, đây là những loài các ngươi được ăn:
3 Mọi con vật có chân chẻ làm hai móng và thuộc loài nhai lại, th́ các ngươi được ăn.4 Tuy nhiên, trong các loài nhai lại và các loài có móng chẻ hai, các ngươi không được ăn các con này: con lạc đà, v́ nó nhai lại, nhưng không có móng chẻ hai: các ngươi phải coi nó là loài ô uế;5 con ngân thử, v́ nó nhai lại, nhưng không có móng chẻ hai: các ngươi phải coi nó là loài ô uế;6 con thỏ rừng, v́ nó nhai lại, nhưng không có móng chẻ hai: các ngươi phải coi nó là ô uế;7 con heo, v́ nó có chân chẻ làm hai móng, nhưng không nhai lại: các ngươi phải coi nó là loài ô uế.8 Thịt của chúng, các ngươi không được ăn, xác chết của chúng, các ngươi không được đụng đến; các ngươi phải coi chúng là loài ô uế.
b. Loài vật sống dưới nước (Đnl 14,9-10)
9 Trong tất cả các loài sống dưới nước, đây là những loài các ngươi được ăn:
10 C̣n tất cả những loài không có vây, không có vảy, ở sông hay ở biển, trong số mọi vật nhỏ sống dưới nước và mọi sinh vật sống dưới nước, th́ các ngươi phải coi chúng là loài kinh tởm.11 Các ngươi phải coi chúng là loài kinh tởm: thịt của chúng, các ngươi không được ăn, xác chết của chúng, các ngươi phải coi là vật kinh tởm.12 Tất cả những loài sống dưới nước mà không có vây, không có vảy, các ngươi phải coi là loài kinh tởm.
c. Chim (Đnl 14,11-18)
13 Trong các loài chim, đây là những loài các ngươi phải coi là kinh tởm: người ta không được ăn, v́ là loài kinh tởm: đại bàng, diều hâu, ó biển,14 diều hâu đen, mọi thứ kền kền,15 mọi thứ quạ,16 đà điểu, cú, ṃng biển, mọi thứ bồ cắt,17 cú vọ, cóc, cú mèo,18 chim lợn, bồ nông, ó,19 c̣, mọi thứ diệc, chim đầu ŕu và dơi.
d. Vật nhỏ có cánh (Đnl 14,19)
20 Mọi loài vật nhỏ có cánh đi bằng bốn chân, các ngươi phải coi là loài kinh tởm.21 Trong các loài vật nhỏ có cánh đi bằng bốn chân, các ngươi chỉ được ăn những thứ sau đây: những con ngoài chân ra có thêm càng để nhảy trên đất.22 Trong số những loài đó, đây là những loài các ngươi được ăn: mọi thứ cào cào, mọi thứ châu chấu, mọi thứ muỗm, mọi thứ dế.23 Nhưng mọi vật nhỏ có cánh mà có bốn chân, các ngươi phải coi là loài kinh tởm.
Đụng vào loài vật ô uế
24 V́ các vật ấy, các ngươi sẽ ra ô uế: ai đụng vào xác chết của chúng, sẽ ra ô uế cho đến chiều,25 bất cứ ai mang xác chết của chúng, th́ phải giặt quần áo và sẽ ra ô uế cho đến chiều.26 Mọi con vật không có chân chẻ làm hai móng và không nhai lại, các ngươi phải coi là loài ô uế: bất cứ ai đụng vào chúng, sẽ ra ô uế.27 Trong số các loài vật đi bằng bốn chân, tất cả các con đi bằng bàn chân, các ngươi phải coi là loài ô uế; bất cứ ai đụng vào chúng, sẽ ra ô uế cho đến chiều.28 Bất cứ ai mang xác chết của chúng, th́ phải giặt quần áo và sẽ ra ô uế cho đến chiều; các ngươi phải coi chúng là vật ô uế.
đ. Vật nhỏ sống trên mặt đất
29 Trong số các loài vật nhỏ lúc nhúc trên mặt đất, các ngươi phải coi những loài này là ô uế: chuột chũi, chuột nhắt, mọi thứ thằn lằn,30 tắc kè, kỳ đà, cắc ké, kỳ nhông, thạch sùng.
Quy định khác về việc đụng vào vật ô uế
31 Trong số mọi loài vật nhỏ, các ngươi phải coi những loài trên là ô uế. Bất cứ ai đụng đến chúng khi chúng đă chết, th́ sẽ ra ô uế cho đến chiều.
32 Trong những con vật đó, con nào chết mà rơi trên bất cứ vật ǵ, th́ vật ấy sẽ ra ô uế, dù là đồ dùng bằng gỗ, quần áo, da, bị, mọi đồ dùng để làm một công việc ǵ; phải nhúng vật ấy vào nước, nó sẽ ra ô uế cho đến chiều, rồi sẽ được thanh sạch.33 Nếu một con vật rơi vào trong bất cứ b́nh sành nào, th́ tất cả những ǵ trong đó sẽ ra ô uế, và các ngươi phải đập vỡ b́nh ấy.34 Mọi thứ người ta ăn, nếu bị nước b́nh ấy đổ lên trên, th́ sẽ ra ô uế; mọi thứ người ta uống, đựng trong bất cứ b́nh nào nói trên, sẽ ra ô uế.35 Một xác chết của chúng mà rơi trên bất cứ vật ǵ, th́ vật ấy sẽ ra ô uế; ḷ và bếp sẽ phải phá đi: các vật ấy là ô uế và các ngươi phải coi là những vật ô uế.36 Tuy nhiên suối và hầm nước th́ khối nước vẫn thanh sạch, nhưng ai đụng đến xác chết của chúng, sẽ ra ô uế.37 Nếu một xác chết của chúng rơi trên hạt giống để gieo, th́ hạt giống vẫn thanh sạch;38 nhưng nếu đă đổ nước vào hạt giống, mà một xác chết của chúng rơi trên đó, th́ các ngươi phải coi hạt giống đó là ô uế.
39 Nếu một con vật làm đồ ăn cho các ngươi mà chết, th́ ai đụng vào xác chết của nó, sẽ ra ô uế cho đến chiều;40 ai ăn thịt xác chết của nó, sẽ phải giặt quần áo và sẽ ra ô uế cho đến chiều; ai mang xác chết của nó, sẽ phải giặt quần áo và sẽ ra ô uế cho đến chiều.
41 Mọi loài vật nhỏ lúc nhúc trên mặt đất là vật kinh tởm, không được ăn.42 Mọi con vật ḅ bằng bụng, mọi thứ đi bằng bốn chân hay nhiều chân hơn, tóm lại mọi loài vật lúc nhúc trên mặt đất, các ngươi không được ăn, v́ chúng là vật kinh tởm.43 Các ngươi đừng làm cho chính ḿnh ra kinh tởm v́ mọi loài vật nhỏ lúc nhúc, các ngươi đừng làm cho ḿnh ra ô uế v́ chúng: các ngươi sẽ ra ô uế v́ chúng.44 Thật vậy, Ta là ĐỨC CHÚA, Thiên Chúa của các ngươi; các ngươi phải nên thánh và phải thánh thiện, v́ Ta là Đấng Thánh; các ngươi đừng làm cho chính ḿnh ra ô uế v́ mọi loài vật nhỏ ḅ trên đất.45 Thật vậy, Ta là ĐỨC CHÚA, Đấng đă đưa các ngươi từ đất Ai-cập lên, để Ta làm Thiên Chúa của các ngươi; vậy các ngươi phải thánh thiện v́ Ta là Đấng Thánh.”
Kết luận
46 Đó là luật về loài vật, chim chóc, mọi sinh vật vẫy vùng dưới nước và mọi sinh vật lúc nhúc trên mặt đất,47 để phân biệt vật ô uế với vật thanh sạch, loài vật được ăn với loài vật không được ăn.
Leviticus 11 ( Levicitus chương 11)
Clean and Unclean Animals
11 And the Lord spoke to Moses and Aaron, saying to them, 2 “Speak to the people of Israel, saying, These are the living things that you may eat among all the animals that are on the earth. 3 Whatever parts the hoof and is cloven-footed and chews the cud, among the animals, you may eat. 4 Nevertheless, among those that chew the cud or part the hoof, you shall not eat these: The camel, because it chews the cud but does not part the hoof, is unclean to you. 5 And the rock badger, because it chews the cud but does not part the hoof, is unclean to you. 6 And the hare, because it chews the cud but does not part the hoof, is unclean to you. 7 And the pig, because it parts the hoof and is cloven-footed but does not chew the cud, is unclean to you. 8 You shall not eat any of their flesh, and you shall not touch their carcasses; they are unclean to you.
9 “These you may eat, of all that are in the waters. Everything in the waters that has fins and scales, whether in the seas or in the rivers, you may eat. 10 But anything in the seas or the rivers that does not have fins and scales, of the swarming creatures in the waters and of the living creatures that are in the waters, is detestable to you. 11 You shall regard them as detestable; you shall not eat any of their flesh, and you shall detest their carcasses. 12 Everything in the waters that does not have fins and scales is detestable to you.
13 “And these you shall detest among the birds;[a] they shall not be eaten; they are detestable: the eagle,[b] the bearded vulture, the black vulture, 14 the kite, the falcon of any kind, 15 every raven of any kind, 16 the ostrich, the nighthawk, the sea gull, the hawk of any kind, 17 the little owl, the cormorant, the short-eared owl, 18 the barn owl, the tawny owl, the carrion vulture, 19 the stork, the heron of any kind, the hoopoe, and the bat.
20 “All winged insects that go on all fours are detestable to you. 21 Yet among the winged insects that go on all fours you may eat those that have jointed legs above their feet, with which to hop on the ground. 22 Of them you may eat: the locust of any kind, the bald locust of any kind, the cricket of any kind, and the grasshopper of any kind. 23 But all other winged insects that have four feet are detestable to you.
24 “And by these you shall become unclean. Whoever touches their carcass shall be unclean until the evening, 25 and whoever carries any part of their carcass shall wash his clothes and be unclean until the evening. 26 Every animal that parts the hoof but is not cloven-footed or does not chew the cud is unclean to you. Everyone who touches them shall be unclean. 27 And all that walk on their paws, among the animals that go on all fours, are unclean to you. Whoever touches their carcass shall be unclean until the evening, 28 and he who carries their carcass shall wash his clothes and be unclean until the evening; they are unclean to you.
29 “And these are unclean to you among the swarming things that swarm on the ground: the mole rat, the mouse, the great lizard of any kind, 30 the gecko, the monitor lizard, the lizard, the sand lizard, and the chameleon. 31 These are unclean to you among all that swarm. Whoever touches them when they are dead shall be unclean until the evening. 32 And anything on which any of them falls when they are dead shall be unclean, whether it is an article of wood or a garment or a skin or a sack, any article that is used for any purpose. It must be put into water, and it shall be unclean until the evening; then it shall be clean. 33 And if any of them falls into any earthenware vessel, all that is in it shall be unclean, and you shall break it. 34 Any food in it that could be eaten, on which water comes, shall be unclean. And all drink that could be drunk from every such vessel shall be unclean. 35 And everything on which any part of their carcass falls shall be unclean. Whether oven or stove, it shall be broken in pieces. They are unclean and shall remain unclean for you. 36 Nevertheless, a spring or a cistern holding water shall be clean, but whoever touches a carcass in them shall be unclean. 37 And if any part of their carcass falls upon any seed grain that is to be sown, it is clean, 38 but if water is put on the seed and any part of their carcass falls on it, it is unclean to you.
39 “And if any animal which you may eat dies, whoever touches its carcass shall be unclean until the evening, 40 and whoever eats of its carcass shall wash his clothes and be unclean until the evening. And whoever carries the carcass shall wash his clothes and be unclean until the evening.
41 “Every swarming thing that swarms on the ground is detestable; it shall not be eaten. 42 Whatever goes on its belly, and whatever goes on all fours, or whatever has many feet, any swarming thing that swarms on the ground, you shall not eat, for they are detestable. 43 You shall not make yourselves detestable with any swarming thing that swarms, and you shall not defile yourselves with them, and become unclean through them. 44 For I am the Lord your God. Consecrate yourselves therefore, and be holy, for I am holy. You shall not defile yourselves with any swarming thing that crawls on the ground. 45 For I am the Lord who brought you up out of the land of Egypt to be your God. You shall therefore be holy, for I am holy.”
46 This is the law about beast and bird and every living creature that moves through the waters and every creature that swarms on the ground, 47 to make a distinction between the unclean and the clean and between the living creature that may be eaten and the living creature that may not be eaten.
Footnotes
Leviticus 11:13 Or things that fly; compare Genesis 1:20
Leviticus 11:13 The identity of many of these birds is uncertain